Geçmişte iyi bir edebî birikime sahip olmak şimdide de iyi bir edebi birikime sahip olacağınız anlamına gelmez. Fakat şimdide iyi bir edebî birikime sahip olmak geçmişte iyi bir edebî birikime sahip olmaktan geçer. Şehr-i Maraş bu açıdan nasipli bir şehir.

Kahramanmaraş Osmanlı’dan beri edebiyatta önemli yerlerden biri olmuş. Divan edebiyatında Hafız, Sünbülzâde Vehbi, Halilî-i Maraşî, Hâmi, Kuddusî Baba gibi isimler başlı başına klasik edebiyatta Maraş’ı merkez mekân haline getiriyor. Halk şiiri denilince büyük ozanlar; Karacoğlan, Dadaloğlu, Âşık Mahzuni ve geçmişten günümüze yüzlerce ozanın ismi zikredilebilir. Cumhuriyet döneminde ise modern Türk şiirinin öncü ismi Necip Fazıl Kısakürek’in buralı olması yeni dönemde de Maraş’ı edebiyatın merkezine oturtuyor. Bununla da kalmıyor Maraş… Cumhuriyet dönemi romanının avangart isimlerinden Tahsin Yücel’in Kahramanmaraşlı olması ayrı bir değerdir. Böylece sadece şiirde değil modern bir tür olan romanda da en yetenekli isimlerin Maraşlı olması, Maraş’ı kanonun merkezine oturtuyor. Ve tabi ki Yedi Güzel Adam… Nuri Pakdil, Cahit Zarifoğlu, Erdem Bayazıt, Rasim Özdenören, Alaeddin Özdenören, M. Akif İnan, Ali Kutlay… Ayrıca bu isimlerin Maraş’tan çıkmış olması Maraş’ı bu anlamda edebiyatın merkezinde bir yere konumlandırıyor. Bu bağlamda edebiyatın Greenwich meridyeni Maraş’tan geçiyor denilebilir. Hatta dünyanın merkezi olarak değerlendirilen ve başlangıç meridyeni olarak bilinen Greenwhich, hayali bir çizgiyken Maraş’ın meridyeni hiç de hayali bir çizgi olarak durmuyor. Eldeki veriler bunu aşikâre teyit ediyor. Alaeddin Özdenören’in de söylediği gibi, burası müstakil bir ülke, bir şiir ülkesi. Yukarıda adı geçen edebi simalar dışında edebi muhitleriyle, çıkan kitaplarıyla, basılan gazeteleriyle ve edebiyat tarihine iz bırakan dergileriyle başlı başına bir yazın ülkesi. Maraş günümüzde yetiştirdiği genç ediplerle de muhteşem bir geçmişe rağmen geri kalmış bir şimdinin şehirlerinden olmadığını teyit ediyor. Nitekim 1970 ve sonrası doğumlu onlarca şairi ve yazarı olan bir şehir. Maraş’ın çok kısa bir sürede düşman işgalinden kurtulmasının köklerini de burada aramak lazım. Sanat ve edebiyatı bu kadar güçlü ve canlı olan bir toplumun kolay kolay pes etmesi düşünülemez.

Doç. Dr. Selim SOMUNCU